Wzornik. Szycie opoczyńskie, łowickie, sieradzkie - recenzja książki Alicji Woźniak
Kiedy ostatnim razem byłam w Łodzi, zajrzałam do Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego. Wybierając się na jakąkolwiek wystawę związaną z etnografią, zawsze mam nadzieję, że w sklepiku przy kasie będzie można kupić książki o strojach (lub idealnie - haftach) ludowych. I o ile o samym muzeum w Łodzi raczej osobny wpis nie powstanie, o tyle znajdująca się tam wystawa książek do kupienia mocno zwróciła moją uwagę. Szczególnie jedna pozycja - "Wzornik. Szycie opoczyńskie, łowickie, sieradzkie" autorstwa Alicji Woźniak. Nie będę ukrywać - zobaczyłam słowo wzornik, haft na okładce, zapytałam o cenę i kupiłam tę książkę całkowicie w ciemno. Jakie zatem było moje zdziwienie, gdy po powrocie do domu obejrzałam ją dokładniej!
O Alicji Woźniak już raz pisałam - a konkretniej o jej książce "Barwy regionu. Rzecz o strojach ludowych na terenie województwa łódzkiego". Już tamta pozycja mnie zachwyciła, głównie oprawą graficzną. ale i stroną merytoryczną. Jednak o ile "Barwy regionu...." traktują głównie o strojach ludowych, o tyle wzornik poświęcony jest całkowicie haftom towarzyszącym strojom ludowym: opoczyńskim, łowickim oraz sieradzkim.
Ponownie - oprawa graficzna i jakość jest powalająca. Twarda oprawa z obwolutą, piękna wyklejka, bardzo duże zdjęcia wysokiej jakości - książkę tę można kartkować niczym album i zachwycać się pokazanymi w niej haftami. Papier jest gruby, delikatnie matowy i cudownie oddaje barwy każdego ściegu.
Oczywiście, strona merytoryczna również nie zawodzi. Książka podzielona jest na 6 rozdziałów: "O projekcie Nie tylko petanka... W kręgu haftów regionalnych", "W kręgu haftów historycznych", "W kręgu haftów regionalnych", "Szycie opoczyńskie", "Szycie łowickie", "Szycie sieradzkie", a zakończona bibliografią.
W pierwszym rozdziale przeczytamy o projekcie realizowanym przez Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi, mającym na celu przybliżenie haftów z trzech regionów: opoczyńskiego, łowickiego oraz sieradzkiego zainteresowanej grupie młodych hafciarzy i hafciarek. Zwieńczeniem tego projektu była wystawa zorganizowana w samym Muzeum, a wisienką na torcie - powstanie "Wzornika...", który miał być w założeniu próbą przekazania całej projektowej wiedzy szerszemu gronu hafciarzy.
Rozdział drugi to krótkie przedstawienie historii haftu - mamy tu do czynienia raczej z wiedzą w pigułce, niż szerszym przedstawieniem tematu, ale zawarte w rozdziale informacje w zupełności wystarczą do tego, by nakreślić kontekst - dlaczego w ogóle zaczęto haftować na strojach obecnie uważanych za ludowe.
Rozdział trzeci temat haftów na strojach ludowych kontynuuje i poszerza, skupiając się, z oczywistych względów, na terenie obecnego województwa łódzkiego. Dowiemy się z niego, jakie są cechy wspólne strojów z tego regionu, jak ewoluowały haftowane motywy, kto haftował i ustalał nowe mody - wszystko to okraszone solidną porcją zdjęć.
Prawdziwe "mięso" to jednak kolejne trzy rozdziały, dokładnie opisujące hafty zdobiące strój opoczyński, łowicki oraz sieradzki. W każdym z tych rozdziałów wyodrębniono podrozdziały: wprowadzenie, zastosowanie haftów, technika, komponowanie, wzory.
We wprowadzeniu autorka zaznajamia nas z danym regionem - jego położeniem, historią, elementami stroju noszonymi przez mężczyzn i kobiety. W podrozdziale "Zastosowanie haftów" znajdziemy dokładny opis haftów występujących na danym obszarze. Dowiemy się, jakie elementy odzieży zdobiono, i jak ten haft ewoluował. "Technika" to opis ściegów używanych w konkretnym hafcie ludowym, kolorystyce wykonywanych haftów, w przypadku haftu opoczyńskiego - historyczne nazwy motywów wraz z dokładnymi schematami danych motywów, w hafcie łowickim - opis szycia polskiego wraz z występującymi w nim motywami, szycia ruskiego, haftu płaskiego, koralikami, richelieu oraz maszynowo-ręcznego, a w hafcie sieradzkim - techniki haftu na tiulu. W podrozdziałach "Komponowanie" dowiemy się, w jaki sposób łączyć ze sobą poszczególne motywy, jakie kompozycje występują w danym stroju ludowym i jak hafty te wyglądają współcześnie. Każdy podrozdział okraszony jest wieloma zdjęciami pokazującymi z bliska hafty, zarówno te nowoczesne, jak i historyczne. Ze względu na wysoką jakość tych zdjęć, haftom można przyjrzeć się naprawdę dokładnie, a bardziej doświadczona hafciarka nie powinna mieć problemów z przekopiowaniem ich na materiał, gdyby chciała się danym motywem zainspirować.
Dla tych, którzy z tworzeniem wzorów mogą sobie jeszcze nie radzić, przygotowano ostatni podrozdział, mianowicie wzornik, gdzie obok siebie znajdziemy zdjęcie haftu oraz przygotowany wzór. Nie są to pojedyncze wzory, lecz całe strony wypełnione motywami gotowymi do przekopiowania na tkaninę - w przypadku haftów krzyżykowych z od razu zaznaczonym kolorem danych krzyżyków. Do książki dołączona jest płyta CD - zakładam, że ze wzorami w formie do wydruku, ale to jedynie moje domysły, bowiem z jakiegoś powodu płyta nie chce się odpalić na moim komputerze (jest to pierwsza płyta, którą próbowałam uruchomić od dobrych pięciu lat, więc winny może być zdecydowanie mój leciwy komputer...).
Czy książkę polecam? Oczywiście, że tak! Szczególnie osobom, które zajmują się haftem ludowym lub chciałyby zacząć tworzyć hafty z regionów opoczyńskiego, łowickiego, czy sieradzkiego. To prawdziwy almanach, a załączone do książki wzory stanowią prawdziwą gratkę.
Problem może być jedynie ze zdobyciem tej pozycji - jeśli mieszkacie w Łodzi lub okolicach, polecam wybrać się do Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego, by kupić książkę osobiście na miejscu. Jeśli jednak mieszkacie gdzieś dalej - na stronie Muzeum znajduje się informacja, że książkę można zamawiać mailowo, jednak nie wiem, jak aktualny jest to wpis. Dla zainteresowanych zostawiam link. A sobie i Wam życzę, by takie perełki częściej trafiały do sprzedaży (i na nasze półki!).
Mam nadzieję, że dzisiejszy wpis będzie dla Ciebie pomocny. Jeśli tak właśnie jest, zapraszam do lektury innych wpisów na blogu, znajdziesz tutaj wiele ciekawostek ze świata haftu oraz porady, jak samemu zacząć przygodę z tą techniką :) Będzie mi również miło, jeśli poślesz ten post dalej i dasz o nim znać znajomym! A jeśli chcesz wesprzeć moją działalność, może postawisz mi wirtualną kawę? Wiadomo, że przy ciepłym naparze lepiej się pracuje! :D Wystarczy, że klikniesz w link poniżej ;) Z góry dziękuję i do usłyszenia!
Comments